Στην είσοδο του Βελβεντού βρίσκεται ο μικρός, μονόχωρος βυζαντινός ναός του Αγίου Μηνά. Είναι ξυλόστεγος, με νεότερο νάρθηκα και ανοικτή στοά στη νότια πλευρά και έχει κτιστεί επάνω σε πρωιμότερο συγκρότημα λουτρού των παλαιοχριστιανικών χρόνων. Ο χώρος λειτούργησε σε μεταγενέστερες περιόδους και ως κοιμητηριακός, όπως δείχνουν αλλεπάλληλοι κιβωτιόσχημοι, κυρίως, και λακκοειδείς τάφοι.
Ο ίδιος ο ναός ανήκει σε δύο οικοδομικές φάσεις. Η αψίδα και ο ανατολικός τοίχος χρονολογούνται στα τέλη του 12ου με αρχές του 13ου αιώνα, όπως δείχνουν η τοιχοποιία και ο τοιχογραφικός διάκοσμος. Στο 15ο αιώνα, μετά από κάποια καταστροφή, που μπορεί να συνδεθεί με την κατάληψη της περιοχής από τους Τούρκους στα τέλη του 14ου αιώνα, ανήκουν ο δυτικός, ο νότιος τοίχος του ναού και πιθανότατα το ανώτερο τμήμα του βόρειου τοίχου (πάνω από το 1,5 μ.). Το κατώτερο τμήμα του αποτελείται από την ασβεστόκτιστη τοιχοποιία του πρωιμότερου κτηρίου, η οποία προεκτείνεται ανατολικά σχηματίζοντας ένα τετράγωνο χώρο, που ίσως χρησίμευε ως δεξαμενή νερού. Ο ναός είναι κατάγραφος στο εσωτερικό του με τοιχογραφίες αντίστοιχα δύο περιόδων, των αρχών του 13ου αιώνα και του 15ου αιώνα. Από την πρώτη περίοδο σώζονται οι παραστάσεις του Ευαγγελισμού και της Μεταμόρφωσης στον ανατολικό τοίχο του ναού και ενδεχομένως η Δεόμενη Παναγία της αψίδας. Οι τοιχογραφίες του 15ου αιώνα απλώνονται σε δύο ζώνες: την ανώτερη καταλαμβάνουν οι σημαντικότερες σκηνές από το Δωδεκάορτο, τα Πάθη και τα γεγονότα πριν από την Ανάσταση, ενώ την κατώτερη ολόσωμοι άγιοι.
Κατά τα έτη 1996-1998 πραγματοποιήθηκαν στερεωτικές εργασίες στο ναό και ανασκαφικές έρευνες στον περιβάλλοντα χώρο, στο πλαίσιο της αποκατάστασης, διαμόρφωσης και ανάδειξης του μνημείου. Επίσης, έγινε, κατασκευή στεγάστρου, εργασίες προληπτικής συντήρησης του οικοδομήματος.To 2007 ολοκληρώθηκε η ανασκαφή του πρωτοβυζαντινού λουτρού στον περίβολο του μνημείου και διαμορφώθηκε ο χώρος

Church of Agios Minas at Velvendo, Kozani
At the entrance of Velvento, near the Byzantine church of St. Minas, the post-Byzantine church of St. Nicholas was built. it is thought to be one of the most important monuments of the period, as a temple-which is dated in 1591-is preserved in it. Until the end of the 19th century, it was the katholicon of a monastery. Nowadays, the aisleless timber-roofed basilica and the ambulatory in the west and south side are preserved. The narthex is demolished.
According to the donor’s inscription, the church was inaugurated and painted in 1588 by the painter named Nikolaos,when Ioasaf was the bishop of Servia. Georgios Moutafis three priests – Stamatis, Manasis and Stephanos-were donors.
Scenes from the Dodecaorton, the life and Passion of Christ, the Cycle of the Virgin, the Old Testament martyrs and saints standing life-size are arranged in three zones. In the exterior west wall scenes from miracles of saints and from the life of saint Nikolaos are depicted. In the exterior south wall, scenes from the Genesis and the Last Judgement are preserved.The external wall paintings must be painted by another painter in an earlier period.
The temple was donated by Georgios Moutafis and his wife Kiros. It is gilded and it has floral ornaments in relief. It is said to be one of the most important temple in Macedonia. During the years 1996-2000, the monument was restores, the roof was replaced and the wall paintings were conserved.

ΠΗΓΗ: http://odysseus.culture.gr/ Συντάκτης Αγαθονίκη Τσιλιπάκου, αρχαιολόγος