Ο πυραμιδοειδής τάφος της Κραννώνας είναι από τα πιο σημαντικά μνημεία του είδους, που έχουν αποκαλυφθεί στο νεκροταφείο των τύμβων της αρχαίας πόλης, το οποίο περιείχε τάφους θολωτούς, καμαρωτούς και πυραμιδοειδείς. Διακρίνεται τόσο λόγω της αρχιτεκτονικής του δομής όσο και λόγω του γραπτού διακόσμου του, που τον τοποθετεί χρονολογικά στον 4ο αι. π.Χ.
Ο τάφος είναι άριστης κατασκευής, κτισμένος από κιτρινωπούς πελεκημένους κυβόλιθους, που εξωτερικά φέρουν ίχνη βελονιού. Ο δρόμος του είναι κατασκευασμένος με τρόπο που θυμίζει μυκηναϊκούς τάφους. Είναι ακάλυπτος, κτισμένος με κυβόλιθους χωρίς άλλη συνδετική ύλη, και αποκλίνει ελαφρά από τον άξονα του τάφου. Οι πλευρές του είναι ψηλότερες κοντά στην είσοδο και ελαττώνονται καθώς απομακρύνονται από τη θύρα, ενώ αντίστοιχα, το πλάτος του αυξάνει προς τα έξω. Η θύρα και το στόμιο πίσω από αυτή, που οδηγεί στο θάλαμο, καλύπτονται με συγκλίνοντες λίθους κατά το εκφορικό σύστημα. Η κορυφή της θύρας επιστέφεται με μονολιθικό αετωματικό υπέρθυρο, από το οποίο έχει λαξευθεί το κορυφαίο τρίγωνο. Κατά την ανασκαφή η θύρα βρέθηκε σφραγισμένη με μια μεγάλη πλάκα και λιθοπλίνθους, από τις οποίες η ανώτερη ήταν σφηνωμένη κατά το ήμισυ μέσα στην είσοδο, ενώ έξω από αυτά υπήρχε μικρό τοιχάριο από πλίνθους. Ο θάλαμος είναι τετράγωνος με διαστάσεις 2,63 x 2,63 μ. και βρίσκεται 0,26 μ. χαμηλότερα από το δάπεδο της εισόδου. Καλύπτεται με πυραμιδοειδή στέγη, που αρχίζει σε ύψος 1,18 μ. από το δάπεδο. Δεν είναι γνωστό, αν η στέγη κατέληγε σε οξεία κορυφή ή αν έκλεινε με τετράγωνη πλίνθο, καθώς το ανώτατο τμήμα της είχε καταστραφεί από αρχαιοκάπηλους. Σήμερα το ανώτατο ύψος του θαλάμου είναι 3,30 μ. Οι κυβόλιθοι που χρησιμοποιήθηκαν στο εσωτερικό του είναι πολύ καλά λαξευμένοι, με λεία επιφάνεια και τέλεια εφαρμογή. Στους εσωτερικούς τοίχους και σε κανονικές αποστάσεις διακρίνονται τα ίχνη σιδερένιων καρφιών, στα οποία θα ήταν κρεμασμένα διάφορα αντικείμενα. Στη δυτική πλευρά, στους δύο κατώτερους δόμους υπάρχει τοιχογραφική παράσταση, που χρονολογείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. Απεικονίζεται σκηνή νεκρόδειπνου, θέμα που συναντάται πολύ συχνά σε ταφικά μνημεία. Το δάπεδο του θαλάμου καλύπτεται με ασύμμετρες πλάκες, όπως και το δάπεδο του στομίου.
Στο εσωτερικό του τάφου αποκαλύφθηκαν τμήματα δύο σαρκοφάγων. Η μία, εξαίρετης κατασκευής, κατελάμβανε το μήκος της βόρειας πλευράς και βρέθηκε σπασμένη (από τους αρχαιοκάπηλους) σε πάρα πολλά κομμάτια. Έφερε γραπτό διάκοσμο, ο οποίος διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση και χρονολογήθηκε στον 4ο αι. π.Χ. Διέθετε σαμαρωτό κάλυμμα, αποτελούμενο από δύο κομμάτια που κατέληγαν σε αετώματα, τα οποία έφεραν επίσης ζωγραφικές παραστάσεις, με σκηνές κυνηγιού κάπρου. Το αέτωμα της πρόσοψης επιστεφόταν με ακρωτήρια. Η δεύτερη σαρκοφάγος, που καταλάμβανε το μήκος της νότιας πλευράς, διατηρήθηκε ακέραια. Ήταν μονολιθική, καλυπτόταν με μια πλάκα και έφερε ως μόνη διακόσμηση τα ίχνη βελονιού. Στο εσωτερικό της περιείχε ξύλινη λάρνακα, το περιχείλωμα της οποίας έφερε ανάγλυφη διακόσμηση μαιάνδρου. Στα ευρήματα του τάφου ανήκουν χάλκινα καρφιά, ζεύγος σιδερένιων καττυμάτων (σόλες από υποδήματα), ζεύγος τροχών, όστρακα μικρών μελαμβαφών αγγείων και κομμάτια ξύλων από τις λάρνακες. Στα περιεχόμενα του τάφου πρέπει να ανήκε και το χρυσό περιδέραιο, που βρέθηκε τυχαία κοντά στο άνοιγμα της κορυφής του μνημείου.

Pyramidal tomb at Krannonas, Larisa
The pyramidal tomb of Krannona is one of the most important funerary monuments uncovered within the tumuli cemetery of the ancient city, among tholos tombs, vaulted tombs and other pyramidal tombs. It is distinguished for its architectural structure and its painted decoration, which secures dating to the fourth century BC.
The tomb constitutes an excellent construction of yellowish ashlar blocks, externally bearing traces of the sculptor’s blade. The dromos (entrance passageway) is reminiscent of Mycenaean tombs. It is open, built with stone blocks without cementing material, and slightly deviating from the tomb’s axis; near the entrance, the sides become higher and the width decreases. The entrance and the stomio (doorway into burial chamber) behind it leading to the burial chamber are roofed by converging stones according to the load displacing technique. The door is crowned by a monolithic lintel in form of a pediment that features a relieving triangle at the top. The door found during excavation was sealed with a large slab and blocks, of which half the top block was fixed inside the entrance; on the outer side stood a brick parapet. The square burial chamber (2.63 x 2.63m) lies 0.26m lower than the entrance level. The pyramidal roof of the chamber starts taking shape at the level of 1.18m above the floor. It remains unknown whether the roof had a sharp top or was topped by a square brick, because the upper part was destroyed by antiquity looters. Today, the height of the chamber’s remaining part reaches up to 3.30m. The stone blocks used for the interior are of elaborate carving, with a smooth surface and perfect fitting. Iron nails were used to hang various objects, to judge from the nail traces identified on the walls at regular intervals. Both lower blocks of the west side are decorated with a mural painting dating from the late fourth century BC. The painting depicts a nekrodeipno (symposium in honour of the defunct), which was a common motif in funerary monuments. The floor of both the chamber and the stomio is paved with asymmetric slabs.
On the interior were uncovered two sarcophagi. The first lined the north side; it was an excellent construction, but when it was found, it was fragmented (by antiquity looters). Its painted decoration from the fourth century BC was maintained in good condition. The saddle-lid was composed of two parts that were topped by painted pediments depicting wild boar hunting. The frontal pediment was crowned by acroteria (ornamental corner pieces). The second sarcophagus lined the south side and was found intact. It was a monolithic construction sealed with a slab and its only decoration were traces of the sculptor’s blade. The interior contained a wooden larnax (burial box) rimmed with relief meanders. Among the tomb findings are bronze nails, a pair of iron shoe soles, a pair of grinders, sherds from small black figure painted vases and wooden larnax fragments. The tomb findings probably include a golden necklace found accidentally near the opening at the top of the monument.

ΠΗΓΗ:http://odysseus.culture.gr Συντάκτης ΙΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

Αρχική