Το νεκροταφείο των τύμβων του Βρανά περιλαμβάνει τύμβους της Μέσης Εποχής του Χαλκού (2000 – 1600 π.Χ.), ενώ κάποιοι από αυτούς ήταν σε χρήση και τη μυκηναϊκή περίοδο (14ος – 12ος αι. π.Χ). Ο κυκλικός Τύμβος Ι περιείχε συνολικά οκτώ τάφους, κιβωτιόσχημους και λακκοειδείς, με τον νεκρό να συνοδεύεται από λίγα ή καθόλου αγγεία, τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα. Από αυτούς, ο πλουσιότερος ήταν ο τάφος 2, ο οποίος ονομάστηκε συμβατικά από τον ανασκαφέα Σπ. Μαρινάτο ως «ο τάφος της βασιλίσσης», για να υποδηλώσει την σπουδαιότητα της ταφής. Η εύρεση μιας ύστερης ταφής (4ος – 5ος αι. μ.Χ.) καθώς και ενός σκελετού βραχύσωμου ίππου, που πρόσφατα χρονολογήθηκε στα υστεροβυζαντινά χρόνια (αρχές 15ου αι. μ.Χ.), αποτελούν απόδειξη μεταγενέστερης επέμβασης στον Τύμβο. Ο Τύμβος ΙΙ, ανάλογων διαστάσεων με τον Ι, περικλείει ένα μόνον ευμεγέθη τάφο, μεγαροειδούς σχήματος, με προστώο, προθάλαμο και κυρίως θάλαμο. Ο Τύμβος ΙΙΙ είναι αρκετά μικρότερος από τους προηγούμενους, σώζεται αποσπασματικά και περιελάμβανε κατεστραμμένους λακκοειδείς τάφους. Ο Τύμβος IV είχε καταστραφεί σε μεγάλο ποσοστό, καθώς είχε μετατραπεί από τους Ιταλούς σε πυροβολείο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα, βρίσκεται εκτός του στεγάστρου που προστατεύει τους άλλους τρεις και είναι καλυμμένος με χώμα. Οι τύμβοι V, VI και VII έχουν εντοπιστεί στον ευρύτερο χώρο και δεν έχουν ακόμα ανασκαφεί.

.https://www.efaanat.gr/