Ο μικρός ναός βρίσκεται στη θέση Κώτιλο, βορειοδυτικά του ναού του Επικούριου Απόλλωνα, σε μία μικρή κοιλάδα που σχηματίζεται στην ψηλότερη κορυφή του όρους Κωτίλιο και σε υψόμετρο περίπου 1.230 μ. Παρά τις διαφορετικές απόψεις των μελετητών, οι περισσότεροι τον ταυτίζουν με το ναό της Αφροδίτης που ο Παυσανίας (8.41.10) αναφέρει ότι υπήρχε στη θέση αυτή. Οικοδομήθηκε κατά την αρχαϊκή εποχή, μαζί με ένα δεύτερο, αφιερωμένο στην Αρτέμιδα Ορθασία, πιθανότατα από φτωχούς Φιγαλείς που είχαν εγκατασταθεί στις Βάσσες. Η Αφροδίτη λατρευόταν εδώ ως προστάτιδα της γονιμότητας των γυναικών, μαζί με την Αρτέμιδα Ορθασία, που προστάτευε τα μικρά παιδιά. Τα ευρήματα από το χώρο, όπως οστά ζώων από θυσίες, χάλκινα κάτοπτρα και πήλινες γυναικείες προτομές, που είχαν αφιερωθεί από πιστούς, φανερώνουν ότι και οι δύο ναοί ήταν σε χρήση σε όλη τη διάρκεια της αρχαϊκής και κλασικής εποχής, και εγκαταλείφθηκαν στο τέλος του 3ου αι. π.Χ.
Ο ναός της Αφροδίτης είναι ο βορειότερος από τους δύο. Είναι ο μικρότερος σε διαστάσεις, κτισμένος χωρίς θεμελίωση επάνω στο φυσικό βράχο και έχει το συνήθη προσανατολισμό Α-Δ, τον οποίο δεν ακολουθούν ο γειτονικός του ναός της Αρτέμιδος και ο μεγαλειώδης ναός του Επικούριου Απόλλωνα. Αποτελείται μόνο από πρόναο και σηκό και οι τοίχοι του είναι κτισμένοι με αμελώς λαξευμένους δόμους, που συνδέονται μεταξύ τους με πηλό, ενώ δεν σώζεται κανένα ίχνος κιόνων ή γλυπτού διακόσμου. Στο εσωτερικό του σηκού διατηρείται λίθινο βάθρο, όπου πιθανότατα στεκόταν το λατρευτικό άγαλμα της θεάς.
Ο ναός ερευνήθηκε κατά τα έτη 1902-1903, από τον Π. Καββαδία και τον τότε έφορο αρχαιοτήτων Κ. Κουρουνιώτη, ο οποίος ταύτισε το μνημείο με το ναό της Αφροδίτης του Κωτίλου, βασιζόμενος στην περιγραφή του Παυσανία.
Temple of Aphrodite, Vassee Figaleia
This small temple is situated at Kotilon, at an altitude of 1230 metres on the highest peak of Mt. Kotilion northeast of the temple of Apollo Epikourios. It is generally identified as the temple of Aphrodite mentioned by Pausanias (8, 41, 10). The temple was built in the Archaic period along with another dedicated to Artemis Orthasia, possibly by poor Phigaleians who settled at Bassae. Here, Aphrodite was worshipped as goddess of fertility together with Artemis Orthasia, protector of small children. The finds from this area (bronze mirrors, terracotta female busts and the bones of sacrificial animals) indicate that both temples were used throughout the Archaic and Classical periods and were abandoned in the third century BC.
The temple of Aphrodite was built north of the temple of Artemis, directly on bedrock without foundations. Unlike the temples of Apollo Epikourios and Artemis Orthasia, it has the usual east-west orientation. It consists of a cella and pronaos and was built of roughly cut stone bonded with clay. There are no traces of columns or sculptural decoration. Inside the cella is a stone pedestal, which may have supported a cult statue of the goddess.
The temple was investigated in 1902-3 by P. Kavvadias and K. Kourouniotis, then Ephor of antiquities, who identified the monument with the temple of Aphrodite at Kotilon on the basis of Pausanias’s description (8, 41, 10).
ΠΗΓΗ: http://odysseus.culture.gr/ Συντάκτης Ολυμπία Βικάτου, αρχαιολόγο