Η Μυτιλήνη, πρωτεύουσα της Λέσβου και μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας, απλώνεται αμφιθεατρικά σε επτά λόφους, αγκαλιάζοντας το Αιγαίο με την αρχοντιά και την ιστορία της. Παραδοσιακά λαϊκά σπίτια, αρχοντικά νεοκλασικής κομψότητας, βυζαντινοί ναοί, συνοικισμοί προσφύγων και αρχαία μνημεία συνυπάρχουν σε μια συναρπαστική αρχιτεκτονική συμφωνία.Μικρές αποδράσεις γύρω από τη Μυτιλήνη Μόλις 7,5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Μυτιλήνης, η Σκάλα Λουτρών απλώνεται αμφιθεατρικά ανάμεσα σε ελαιώνες, στον κατάφυτο κόλπο της Γέρας. Η περιοχή ξεχωρίζει για τη φυσική της ομορφιά αλλά και για το ιστορικό της βάθος, με το γαλλικό νεκροταφείο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου να μαρτυρά τις μνήμες του περασμένου αιώνα. Εδώ θα βρείτε και τις ιαματικές πηγές, με νερά θερμοκρασίας 39,5°C, ιδανικές για τη θεραπεία ρευματισμών, αρθρίτιδων, δερματικών και γυναικολογικών παθήσεων. Βόρεια, σε απόσταση 13 χιλιομέτρων, σας περιμένει η Θερμή, χτισμένη μέσα στο πράσινο. Η γραφική Λουτρόπολη, με την παραδοσιακή αγορά και τα ήσυχα καφενεία, χαρίζει στον επισκέπτη την αίσθηση μιας άλλης εποχής. Η παραλία της Θερμής και οι Πύργοι Θερμής - ένας οικισμός που πήρε το όνομά του από τους εντυπωσιακούς πύργους των 18ου και 19ου αιώνων - ενισχύουν τον χαρακτήρα της περιοχής. Εδώ θα συναντήσετε τη Μονή του Αγίου Ραφαήλ με το ιερό λείψανο του Αγίου, τις παλιές ιαματικές εγκαταστάσεις, τον προϊστορικό οικισμό στη θέση «Πετράλωνα» και την βυζαντινή Παναγία η Τρουλωτή με το υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 18ου αιώνα. Σε μια από τις καταπράσινες πλαγιές του Ολύμπου ξεδιπλώνεται η Αγιάσος – ένας ζωντανός πίνακας παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και φυσικού κάλλους. Πεύκα, καστανιές και ελιές αγκαλιάζουν τον οικισμό, ενώ τα καλντερίμια, τα σαχνισιά και τα πολύχρωμα σπίτια δημιουργούν μια ατμόσφαιρα μοναδικής θαλπωρής. Η τέχνη της ξυλογλυπτικής και της αγγειοπλαστικής έχει βαθιές ρίζες εδώ, ενώ τον 19ο αιώνα η Αγιάσος ήταν σημαντικό οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νησιού. Στα δυτικά, στην Ερεσό, γεννήθηκε η θρυλική ποιήτρια Σαπφώ, αλλά και οι φιλόσοφοι Θεόφραστος και Φανίας. Η μνήμη της Σαπφούς τιμάται κάθε καλοκαίρι από γυναίκες απ’ όλον τον κόσμο που συγκεντρώνονται στη Σκάλα Ερεσού, έναν τόπο με ζωντανό τουριστικό ρυθμό και έντονη νυχτερινή ζωή. Το "Θεοφράστειον", ένα νεοκλασικό σχολείο αφιερωμένο στον φιλόσοφο, δεσπόζει στον παραδοσιακό οικισμό, με τα πετρόκτιστα σπίτια και τα κομψά αρχοντικά. Τέλος, στο γραφικό Σίγρι, στον δυτικό άκρο του νησιού, η φύση εντυπωσιάζει με τον δικό της μοναδικό τρόπο. Εδώ βρίσκεται το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, που αναδεικνύει τον σπάνιο γεωλογικό θησαυρό της περιοχής. Το ίδιο το απολιθωμένο δάσος, που εκτείνεται μεταξύ Σιγρίου, Ερεσού και Άντισσας, αποτελεί διατηρητέο μνημείο της φύσης από το 1985 και μαγεύει κάθε επισκέπτη με τα απομεινάρια μιας άλλης εποχής, αποτυπωμένα σε πέτρα. Στον Μανταμάδο, έναν ζωντανό, παραδοσιακό οικισμό με βαθιές ρίζες στην κτηνοτροφία, την αγγειοπλαστική και την ξυλογλυπτική, η πίστη και η παράδοση συναντούν την τέχνη. Εδώ χτυπά η καρδιά της θρησκευτικής ζωής του νησιού, με σημείο αναφοράς την επιβλητική εκκλησία του Ταξιάρχη, προστάτη της Λέσβου. Στο εσωτερικό της φυλάσσεται η φημισμένη εικόνα του Αρχαγγέλου, φτιαγμένη – σύμφωνα με τον θρύλο – από κερί και μαστίχα, έργο μοναδικό με ιστορία οκτώ αιώνων. Στην Αγία Παρασκευή, την πολιτιστική και οικονομική καρδιά της λεσβιακής ενδοχώρας, κυριαρχεί η αίσθηση της παράδοσης και της αυθεντικότητας. Η μεσόγεια αυτή κωμόπολη, που διατηρεί ατόφιο το παραδοσιακό της ύφος, πήρε το όνομά της από το σπήλαιο με το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Εδώ στεγάζεται και το εντυπωσιακό Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, σε ένα αναπαλαιωμένο κοινοτικό ελαιοτριβείο — ένα παράδειγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάδειξης. Η Καλλονή, σημαντικός εμπορικός και διοικητικός κόμβος της δυτικής Λέσβου, απλώνεται μέσα σε εύφορες πεδιάδες και φημίζεται για το αρωματικό, μαύρο γλυκό κρασί της, αλλά και τις πασίγνωστες σαρδέλες της. Η ιστορία της χάνεται στα αρχαία και βυζαντινά χρόνια, με ευρήματα που μαρτυρούν την ύπαρξη σημαντικών πόλεων-κρατών όπως η Πύρρα και η Αρίσβη, καθώς και ναών και κάστρων που στέκουν ως σιωπηλοί φρουροί ενός λαμπρού παρελθόντος. Η Σκαμνιά (ή Συκαμινιά), παραδοσιακό χωριό στο βόρειο άκρο του νησιού, αγκαλιασμένο από ρεματιές και δάση στις πλαγιές του Λεπέτυμνου, προσφέρει θέα που κόβει την ανάσα στο ανοιχτό πέλαγος. Εδώ βρίσκεται και το πατρικό σπίτι του ακαδημαϊκού και σπουδαίου πεζογράφου Στρατή Μυριβήλη, εμπνευστή της λογοτεχνικής ταυτότητας της Λέσβου. Η Πέτρα, με το όνομά της να αποδίδεται στον εντυπωσιακό ηφαιστειακό βράχο ύψους 27 μέτρων που δεσπόζει στο κέντρο του οικισμού, είναι ένας τόπος μοναδικής φυσικής και πνευματικής σημασίας. Στην κορυφή του βράχου στέκεται η Παναγία η Γλυκοφιλούσα, διατηρητέο μνημείο του 18ου αιώνα, προσιτό μέσω ενός εντυπωσιακού ανηφορικού κλιμακοστασίου 114 σκαλιών. Ο Μόλυβος (ή Μήθυμνα), ένα κόσμημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, μοιάζει να ξεπηδά από παραμύθι. Χτισμένος αμφιθεατρικά στην πλαγιά ενός λόφου, με το μεσαιωνικό κάστρο του να στέκει φρουρός στην κορυφή, ο Μόλυβος ξεχωρίζει για τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά με σαχνισιά, τα πολύχρωμα παράθυρα και τις πέτρινες κρήνες. Η μεσαιωνική του ατμόσφαιρα συνδυάζεται αρμονικά με τη ζωντάνια των κατοίκων του. Το Πλωμάρι, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Λέσβου, απλωμένο σε αμφιθεατρική τοποθεσία στις νότιες ακτές, είναι ο τόπος όπου η παράδοση συναντά την επιχειρηματικότητα. Στις αρχές του 20ού αιώνα γνώρισε σημαντική οικονομική άνθηση, χάρη στην ανάπτυξη της βιοτεχνίας και της ποτοποιίας, με το ούζο Πλωμαρίου να γίνεται σήμα κατατεθέν του νησιού. Τα Βατερά, από τα πιο δημοφιλή τουριστικά θέρετρα της Λέσβου, φημίζονται για τη μακρύτερη αμμουδερή παραλία του νησιού. Περπατώντας δυτικά, φτάνετε στο ακρωτήρι του Αγίου Φωκά, όπου το μικρό εκκλησάκι κρύβει στα θεμέλιά του ίχνη ενός παλαιοχριστιανικού ναού, ενώ έχουν εντοπιστεί και κατάλοιπα ιερού αφιερωμένου στον Διόνυσο — μαρτυρίες μιας λατρευτικής συνέχειας που ξεκινά από την αρχαιότητα.