Ο αρχαιολογικός χώρος «Καστρί» στον οικισμό Καστρίου στην ευρύτερη περιοχή του Φαναρίου (Καναλακίου), του Δήμου Πάργας, βρίσκεται πάνω σε ασβεστολιθικό λόφο και σε κομβικό σημείο χερσαίων και θαλάσσιων διαδρομών (από την κοιλάδα του Κωκυτού στον Καλαμά, τη Δωδώνη και το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων).
Σημαντικός ήταν ο ρόλος της ακρόπολης στον έλεγχο των λιμενικών εγκαταστάσεων στον κοντινό «Γλυκύ Λιμένα» ή ήταν και η ίδια λιμάνι μέσω της Αχερουσίας λίμνης και του ποταμού Αχέροντα.
Ο οχυρωμένος οικισμός έχει κηρυχτεί ως αρχαιολογικός χώρος (ΦΕΚ 35/Β/02.02.1962) και έχει ταυτιστεί με την Πανδοσία, η οποία είχε ιδρυθεί με βάση τις γραπτές πηγές στην ενδοχώρα της Κασσωπαίας (γεωλογικά δεδομένα σχετικά με τη θέση της κοίτης του ποταμού Αχέροντα κατά την αρχαιότητα φανερώνουν την αλλαγή της κοίτης και συνηγορούν στην τοποθέτηση του λόφου του Καστρίου εντός της Κασσωπαίας). Η θέση εξάλλου και η έκταση του οχυρωμένου οικισμού Καστρίου ανταποκρίνεται στη σχετική αναφορά από τον Κατάλογο των Θεαροδόκων της Επιδαύρου στην οποία η Πανδοσία φαίνεται να είναι πολιτικό και διοικητικό κέντρο.
Ο λόφος φαίνεται να ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. και να εγκαταλείφθηκε στην Οθωμανική περίοδο.
Η αρχαία Πανδοσία ήταν η έδρα των τεσσάρων ηλειακών αποικιών (αρχαίες Βατίαι, Ελάτρια και Βουχέτιο).
Ιστορικό πλαίσιο:
Αρχικά ο οικισμός δεν ήταν οχυρωμένος. Ως πιθανότερη χρονολόγηση για την πρώτη οχύρωση θεωρείται το τέλος του 5ου π.Χ. αιώνα (ισχυρή οχύρωση κατά το πολυγωνικό σύστημα τοιχοποιίας.
Η προσάρτηση της Πανδοσίας στους Κασσωπαίους, όπως και των υπόλοιπων ηλειακών αποικιών, οδήγησε στην επέκταση της οχύρωσης.
Η καταστροφή από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ. είναι εμφανής στην καταστροφή των τειχών, ωστόσο η εχθρική στάση των ηπειρωτικών φύλων απέναντι στη Ρώμη και η στρατηγική θέση των ηλειακών αποικιών οδήγησαν στην ενδυνάμωση του αποίκων.
Η Πανδοσία ως έδρα της Τετράπολης έκοψε για πρώτη φορά δικό της νόμισμα μικρής κυκλοφορίας και διάρκειας (168-148 π.Χ.). Η ίδρυση της Νικόπολης (31π.Χ.) οδήγησε σε συρρίκνωση και τελικά στην εξαφάνιση των ηπειρωτικών πόλεων.
Από τον 1ο αιώνα μ.Χ. η Πανδοσία, σύμφωνα με τον Πλίνιο, υπήρχε ως θέση και όχι ως “πόλις”.
Acropolis Kastri -AncientPandosia,Preveza
ΠΗΓΗ:http://odysseus.culture.gr/
Greek