Χτισμένη στους πρόποδες του Βερμίου με τον Τριπόταμο να τη διασχίζει, η Βέροια υπήρξε σπουδαίο κέντρο των αρχαίων Μακεδόνων και αργότερα του Βυζαντίου. Από τον 11ο έως τον 14ο αιώνα, ήταν η τρίτη πιο σημαντική πόλη της Αυτοκρατορίας, μετά την Κωνσταντινούπολη και τη Θεσσαλονίκη. Οι δεκάδες βυζαντινοί ναοί της, με τις εκπληκτικές τοιχογραφίες, της χάρισαν τον τίτλο «Μικρή Ιερουσαλήμ».

Στους πρόποδες των Πιερίων, στη σημερινή Βεργίνα, βρισκόταν η πρώτη πρωτεύουσα του αρχαίου Μακεδονικού Βασιλείου: οι Αιγές. Το 1977, η ανασκαφή του Μανόλη Ανδρόνικου αποκάλυψε ένα συγκλονιστικό εύρημα: τους βασιλικούς τάφους στη Μεγάλη Τούμπα, μια από τις κορυφαίες ανακαλύψεις του 20ού αιώνα. Οι θησαυροί που ήρθαν στο φως, εξαιρετικής τέχνης και ιστορικής σημασίας, απέδειξαν τη λάμψη της μακεδονικής δυναστείας. Το 1996, η περιοχή εντάχθηκε στη λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στο υπόγειο Μουσείο Βασιλικών Τάφων, επισκέπτες θαυμάζουν τα εντυπωσιακά ευρήματα, με κορυφαίο τον τάφο του Φιλίππου Β΄ και τη μοναδική χρυσή λάρνακα.

Στα μέσα του 19ου αιώνα, η Βέροια αριθμούσε 16 μαχαλάδες, με την εμπορική της ζωή να επικεντρώνεται στη βυζαντινή αγορά, το παζάρι. Από τις συνοικίες που διασώθηκαν ως τις μέρες μας, ξεχωρίζουν η χριστιανική και η εβραϊκή. Η ορθόδοξη Κυριώτισσα μαγεύει με τα λιθόστρωτα σοκάκια, τα εντυπωσιακά αρχοντικά όπως αυτό του Σαράφογλου, και τις πολυάριθμες εκκλησίες με κεραμικά διακοσμητικά και εξαιρετικές αγιογραφίες. Αναπαλαιωμένα σπίτια λειτουργούν σήμερα ως χώροι πολιτισμού και φιλοξενίας.
Η συνοικία Παναγία Δεξιά, πλάι στον Τριπόταμο, εντυπωσιάζει με τα ιδιαίτερα σπίτια, τις εκκλησίες και τους ελικοειδείς δρόμους της. Σημαντικό αξιοθέατο είναι ο ναός της Παναγίας Δεξιάς, χτισμένος τον 19ο αιώνα πάνω σε παλιότερο ναό του 14ου αιώνα, με διατηρημένες τοιχογραφίες.
Η Μπαρμπούτα, μία από τις σημαντικότερες εβραϊκές συνοικίες στην Ευρώπη, φιλοξενεί τη Συναγωγή της Βέροιας — χτισμένη το 1850, η παλαιότερη στη Βόρεια Ελλάδα — με εντυπωσιακή εσωτερική διακόσμηση. Η παρουσία της μαρτυρά τον ζωντανό ρόλο της εβραϊκής κοινότητας στην ιστορία της πόλης, καθώς ο χώρος εξακολουθεί να λειτουργεί κατά περίσταση.

https://www.discovergreece.com/
https://www.visitgreece.gr/el/
https://discoververia.gr/
https://www.veria.gr/