Από τα παλαιότερα θέατρα στον αρχαίο ελληνικό κόσμο είναι το περίφημο θέατρο των Αιγών, μνημείο στενά συνδεδεμένο με την πολιτική ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας. Στο κέντρο της ορχήστρας του δολοφονήθηκε ο βασιλιάς Φίλιππος Β΄, την ημέρα των γάμων της κόρης του, το 336 π.Χ., γεγονός που σήμανε την άνοδο στο θρόνο του γιου του, Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το θέατρο βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από το ανάκτορο, περίπου 60 μ. βόρεια από τη δυτική πτέρυγά του, στοιχείο που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα δύο οικοδομήματα ανήκαν σε ενιαίο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και κατείχαν, μαζί με την αγορά και άλλα δημόσια κτίσματα, κεντρικό ρόλο στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της πόλης. Μάλιστα, είναι πιθανό, ότι δύο μεγάλοι δρόμοι στα ανατολικά και δυτικά του θεάτρου οδηγούσαν ο ένας στο ανάκτορο και ο άλλος στο ναό της Ευκλείας με τα αναθηματικά του μνημεία. Η χρονολόγηση του θεάτρου δεν μπορεί να γίνει με ακρίβεια, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα. Η κατασκευή του τοποθετείται με βεβαιότητα μέσα στον 4ο αι. π.Χ., ίσως στην ίδια περίοδο που στην Αθήνα κατασκευάσθηκε το θέατρο του Διονύσου.
Η φυσική διαμόρφωση του εδάφους κάτω από το ανάκτορο των Αιγών δεν είναι ιδεώδης για την κατασκευή θεάτρου, η θέση, όμως, είναι προνομιακή, καθώς το κοίλο έχει βορινό προσανατολισμό, και έτσι οι θεατές απολάμβαναν μπροστά τους τον απέραντο μακεδονικό κάμπο. Από το μνημείο η ανασκαφή έχει αποκαλύψει το σύνολο σχεδόν των λίθινων εδωλίων της πρώτης σειράς, το ρείθρο, τους τοίχους των παρόδων, τα θεμέλια της σκηνής και το λίθο της θυμέλης. Το κοίλο χωρίζεται σε εννέα κερκίδες. Η πρώτη σειρά των εδωλίων, κατασκευασμένη από μεγάλους πωρόλιθους, είναι καμπύλη, ενώ τα δύο άκρα της ευθυγραμμίζονται και σχηματίζουν πέταλο. Η ανασκαφική έρευνα έδειξε ότι λίθινα ήταν μόνο τα εδώλια της πρώτης σειράς. Τα υπόλοιπα ήταν πιθανότατα κατασκευασμένα από ξύλο και μόνο οι διάδρομοι των κερκίδων ήταν στρωμένοι με μικρές ακανόνιστες πέτρες. Μπροστά από τα λίθινα εδώλια και γύρω από την ορχήστρα υπήρχε το ρείθρο, αγωγός για την απομάκρυνση των νερών της βροχής, με πλάτος 0,50 μ. και βάθος 0,27 μ. Η ορχήστρα, διαμέτρου 28 μ., είναι πολύ μεγάλη σε σύγκριση με άλλα αρχαία θέατρα. Στο κέντρο της αποκαλύφθηκε ο λίθος όπου στηριζόταν η θυμέλη, ο βωμός του Διονύσου. Ήταν καλυμμένος με επίχρισμα, για να μην φαίνονται οι ανωμαλίες της επιφάνειάς του, η οποία πρέπει να ήταν ορατή. Οι πάροδοι του θεάτρου ήταν διαμορφωμένες με διαφορετικό τρόπο η καθεμία. Στη δυτική αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια αναλημματικού τοίχου σε μήκος 20 μ. Αντίστοιχα, στην ανατολική πάροδο, οι λίθοι του αναλημματικού τοίχου με μήκος 14,60 μ. ακολουθούσαν τη φυσική κλίση του εδάφους, ενώ ένας άλλος αναλημματικός τοίχος σε μήκος 15,23 μ., κάθετος στον προηγούμενο, συγκρατούσε το χώμα από το νότο προς το βορρά. Από τη σκηνή του θεάτρου, που φαίνεται ότι ήταν απλό οικοδόμημα με δύο κλειστές πτέρυγες και κεντρική στοά, σώζονται μόνο τα θεμέλια στο ανατολικό τμήμα, όπου το περίγραμμά τους σχηματίζει Γ (12,40 x 2,50 μ.).
Το θέατρο καταστράφηκε το 2ο αι. π.Χ. και εγκαταλείφθηκε οριστικά. Αποκαλύφθηκε το 1982 και η ανασκαφή του πραγματοποιήθηκε το 1983, ενώ η συστηματική μελέτη του είναι σε εξέλιξη από την ανασκαφέα του, καθηγήτρια Στέλλα Δρούγου.
Ancient Theatre of Aigai, Imathia
One of the oldest ancient Greek theatres is the famous theatre at Aiges, closely related to the political history of ancient Macedonia. At the centre of its orchestra was murdered in 336 BC King Philippe II on the day of his daughter’s wedding, a fact signalling the rise to the throne of his son Alexander the Great. The theatre is located approximately 60m to the north of the palace’s western wing; this leads to the conclusion that both buildings made part of a unified architectural plan and held a key role in the political and cultural city life, together with the agora and other public buildings. It is very likely that both main roads on the east and the west of the theatre were leading respectively to the palace and the temple of Eukleia with its votive monuments. Current evidence does not allow for accurate dating. Construction dates with certainty to the fourth century BC, eventually coinciding with the construction of the theatre of Dionysus in Athens.
The morphology of the ground was not ideal to build a theatre, but the position is privileged: northern orientation of the cavea gave marvellous views of the immense Macedonian plain. Excavation to date uncovered almost the entire first row, the rill, the walls of the parodoi (passageways, public entrances), the foundations of the scene and the thymeli stone. The cavea is divided into nine cunei. The first row, in form of a well aligned horse-shoe, is composed of large poros seats (excavation evidence), while the rest were probably of timber; only the corridors between tiers were strewn with small erratic stones. A 0.50m wide and 0.27m deep rill for the removal of rain water surrounded the orchestra, 28m in diameter, which is very large compared to other ancient theatres. At the orchestra centre was uncovered the stone which supported the thymeli, the altar of Dionysus; its coating probably covered visible irregularities on its surface. The parodoi differed in shape: to the west were uncovered the foundations of a 20m long retaining wall; to the east, the 14.60m long retaining stone wall followed the natural ground slope, while a vertical offset wall, 15.23m in length, retained the earth from the south to the north. The only surviving part of the scene are the east foundations, forming the letter Γ (12.40 x 2.50m); the scenic building was probably simple with two closed wings and a central portico.
After its destruction in the second century BC, the theatre was definitively abandoned. It came to light in 1982 and excavations were carried out in 1983. It is currently being systematically researched and studied by its excavator, the professor Mrs. Stella Drougou.
ΠΗΓΗ: http://odysseus.culture.gr/ Συντάκτης Αγγελική Κοτταρίδη, αρχαιολόγος