Ο αρχαίος οικισμός βρίσκεται στην Ερημούπολη σε κοντινή απόσταση από το φοινικόδασος του Βάι. Αναφορά στην πόλη γίνεται για πρώτη φορά από τον Όμηρο, ενώ η ίδρυση της τοποθετείται στους προϊστορικούς χρόνους. Η Ίτανος αναπτύχθηκε οικονομικά και πολιτισμικά λόγω της εξαγωγής πορφύρας, σπόγγων, γυαλικών και αλιευμάτων στην Ανατολή.
Σημαντική ιστορική μαρτυρία αποτελεί η εντοιχισμένη επιγραφή της Μονής Τοπλού, που μας πληροφορεί για το αίτημα της Ιτάνου προς τον βασιλιά́ της Αιγύπτου Πτολεμαίο Φιλομήτωρ το 146 π.Χ., με σκοπό την αντιμετώπιση των εχθροπραξίων της Πραισού εναντίον της. Το γεγονός καταδεικνύει την ισχύ της πόλης και τους ανταγωνισμούς με άλλα σημαντικά κέντρα της Σητείας. Η κατοίκηση της θέσης συνέχισε κατά την βυζαντινή περίοδο και διακόπηκε οριστικά τον 15ο αιώνα.
Στον αρχαιολογικό χώρο σώζεται πύργος οχύρωσης, η ελληνιστική συνοικία, η νεκρόπολη και 3 ναοί παλαιοχριστιανικής περιόδου.
Ancient Itanos, Lasithi Crete
The ancient settlement is in Erimoupoli, close to the date palm tree forest of Vai.
It was founded in prehistoric times and mentioned by Homer in his epic poems. Itanos flourished due to the export of Tyrian purple (a reddish-purple natural dye), sponges, glassware, and fish to the Middle East.
An important historical testimony is the built-in inscription at the Monastery of Toplou, that dates in 146 BC. It is a request of the city of Itanos towards the king of Egypt Ptolemy Philometor to help Itanos against the attacking nearby city of Pressos. This event demonstrates the strength of the city of Itanos and its competition with other important centres of Sitia. The site continued being inhabited during the Byzantine period and was abandoned in the 15th century.
The archaeological site preserves a fortification tower, the Hellenistic quarters, a necropolis and three temples of the early Christian period.
ΠΗΓΗ:http://odysseus.culture.g
http://www.insitia.gr/