Η αρχαία πόλη στην Αργιθέα ήταν ιδρυμένη στη βόρεια απότομη πλαγιά βαθιάς ρεματιάς. Από τον πολεοδομικό ιστό της έχουν αποκαλυφτεί τμήματα κτιρίων, μικρή πλατεία, σκάλες και στενός δρόμος ελληνιστικής περιόδου. Κατά την ανασκαφική έρευνα που διεξήχθη με αφορμή έργο της ΔΕΗ, αποκαλύφθηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης, όπου διαπιστώθηκαν δύο οικοδομικές φάσεις. Αποκαλύφθηκαν τμήματα κτιρίων ιδιωτικού χαρακτήρα με ισχυρούς τοίχους, κατασκευασμένους από ντόπιους πλακαρούς λίθους. Τα δωμάτια των οικιών έφεραν δάπεδα από πηλό ή χαλίκια. Στο εσωτερικό τους εντοπίστηκαν θραύσματα αγγείων κυρίως αποθηκευτικών και πάρα πολλές κεραμίδες στέγης.
Στο χώρο της αρχαίας πόλης αποκαλύφθηκε τμήμα πλατιάς σκάλας-δρόμου, κατασκευασμένη από πλακαρές πέτρες, που θυμίζει τα νεότερα καλντερίμια, καθώς και κλίμακες ανόδου. Μία κλίμακα ανόδου οδηγούσε σε υπερκείμενο οικοδόμημα, στο εσωτερικό του οποίου εντοπίζεται πήλινος αγωγός δικτύου ύδρευσης. Στα νότια και σε χαμηλότερο επίπεδο αποκαλύφθηκε μικρή πλατεία με δάπεδο κατασκευασμένο από πλακαρές πέτρες.
Ανατολικά και δυτικά της πόλης έχουν ερευνηθεί σημαντικά τμήματα των νεκροταφείων της.
Οι ανασκαφικές έρευνες στο δυτικό νεκροταφείο, στη θέση «Μουτσιάρα» Θερινού και στο ανατολικό στη θέση «Ελληνικά» Αργιθέας, αποκάλυψαν περισσότερους από 250 κιβωτιόσχημους τάφους. Ήταν κατασκευασμένοι από ντόπιες πλακαρές ασβεστολιθικές πέτρες μέσα σε χαλικώδη επίχωση ή στο λαξευμένο βράχο. Σπάνια είναι η περίπτωση ανεύρεσης επιτύμβιας στήλης, όπως αυτή του «Κρατεία». Αξιοσημείωτο για την ταφική αρχιτεκτονική της περιοχής είναι το ταφικό μνημείο που σώζεται σε ύψος 2,30 μ. Έχει ορθογώνια κάτοψη και είναι κτισμένο στο λατομημένο φυσικό βράχο.
Στα νεκροταφεία της Αργιθέας επικρατεί το έθιμο του ενταφιασμού των νεκρών, με το κρανίο στα δυτικά και το σκελετό σε ύπτια θέση. Σε ορισμένους τάφους διαπιστώθηκε παραμερισμός ταφής. Στους τάφους υπήρχαν κτερίσματα, προσφορές στους νεκρούς, όπως μεταλλικά, πήλινα και γυάλινα αγγεία, λύχνοι, αργυρά και χάλκινα νομίσματα, ξίφη, μάχαιρες, αιχμές δοράτων και κοσμήματα όπως δακτυλίδια, ενώτια, κάτοπτρα και πόρπες από χαλκό, άργυρο και χρυσό. Οι ταφές χρονολογούνται από τον 4ο έως τον 1ο αι. αι. π. Χ.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Αργιθέας βρίσκεται στη θέση «Eλληνικά», στην πορεία της οδού από την αρχαία Αμβρακία (σημερινή Άρτα) στους αρχαίους Γόμφους (Μουζάκι). Ορισμένοι ιστορικοί και περιηγητές (Leake, Γεωργιάδης, Stahlin) ταυτίζουν τη θέση με την αρχαία Αργεθία ή Αργιθέα, την πρωτεύουσα των Αθαμάνων.
Οι Αθαμάνες ήταν απόγονοι του Αθάμα, βασιλιά της Βοιωτίας. Εμφανίστηκαν στην περιοχή της Πίνδου στη 2η χιλιετία και έφτασαν στην ακμή τους κατά την ελληνιστική περίοδο, με τους βασιλείς τους Θεόδωρο και Αμύνανδρο.
Οι ανασκαφικές έρευνες στον αρχαιολογικό χώρο της Αργιθέας πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1988, με αφορμή το έργο διαπλάτυνσης της δημόσιας οδού από το χωριό Αργιθέα του Ν. Καρδίτσας προς την Ήπειρο, όταν μηχανήματα της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών αποκάλυψαν και εν μέρει κατέστρεψαν τάφους στη θέση «Ελληνικά», όπου το ανατολικό νεκροταφείο της αρχαίας πόλης.
Η έρευνα συνεχίστηκε και αργότερα, το 1997 στα πλαίσια του έργου διαπλάτυνσης της οδού Καρδίτσας – Μουζακίου – Άρτας, με ανασκαφικές τομές κατά μήκος του άξονα της οδού. Η αρχαία πόλη είχε αναπτυχθεί στην απότομη πλαγιά του βουνού, όπου αποκαλύφθηκαν τμήματα του πολεοδομικού της ιστού. Παράλληλα, ανασκαφικές εργασίες έγιναν και στα δύο νεκροταφεία της αρχαίας πόλης, στο ανατολικό στη θέση «Ελληνικά», και στο μικρότερο δυτικό, στη θέση «Μουτσιάρα».
Οι εργασίες στην αρχαία πόλη και στα νεκροταφεία συνεχίστηκαν και κατά τα έτη 1998 έως και το 2003 με αφορμή το έργο εγκατάστασης πυλώνων υπερυψηλής τάσης της ΔΕΗ για τη σύνδεση της Ελλάδας με την Ιταλία.
Argithea, Karditsa
ΠΗΓΗ:http://odysseus.culture.gr Συντάκτης Εφορεία Αρχαιοτήτων Καρδίτσας
efakar@culture.gr